📌 1. Tazyik Hapsi Nedir?
📌 Tazyik hapsi, bir kişinin kanun veya mahkeme kararıyla kendisine yüklenen bir yükümlülüğü yerine getirmemesi durumunda uygulanan bir yaptırım türüdür. Ceza mahkumiyeti anlamına gelmez ve sicile işlenmez.
✔ Kişinin bir edimi yerine getirmesi için uygulanır.
✔ Diğer hapis cezalarından farklı olarak, yerine getirilmesi gereken yükümlülük yerine getirildiğinde sona erer.
✔ Maksadı cezalandırmak değil, hukuki bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamaktır.
🚨 Örnek: Nafaka borcunu ödemeyen bir kişi, borcunu ödeyene kadar tazyik hapsine tabi tutulabilir.
📌 2. Tazyik Hapsi ve Adli Hapis Cezası Arasındaki Farklar
📌 Tazyik hapsi, diğer adli hapis cezalarından farklıdır.
| Kriter | Tazyik Hapsi | Adli Hapis Cezası |
|---|---|---|
| Amaç | Hukuki yükümlülüğü yerine getirmeye zorlamak | Suç işleyen kişiyi cezalandırmak |
| Süre | Kişi yükümlülüğünü yerine getirdiğinde sona erer | Belirli süreyle infaz edilir |
| Sicil Kaydı | Adli sicile işlenmez | Adli sicile işlenir |
| Genel Kapsam | Hukuki yükümlülükler için uygulanır | Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamındaki suçlar için uygulanır |
🚨 Örnek: Mahkeme, boşanmış bir eşin nafaka ödemesi gerektiğini belirlemişse ve kişi ödemeyi reddederse, nafaka borcu ödenene kadar tazyik hapsi uygulanabilir.
📌 3. Hangi Durumlarda Tazyik Hapsi Uygulanır?
📌 Tazyik hapsi, kanunlarda belirtilen bazı durumlarda uygulanabilir. İşte başlıca uygulama alanları:
3.1. Nafaka Borcunu Ödememe
✔ Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka borcu ödemeyen kişiler hakkında tazyik hapsi uygulanabilir.
✔ Mahkeme tarafından hükmedilen nafakayı ödemeyen borçlu, alacaklının şikayeti üzerine tazyik hapsine çarptırılabilir.
✔ Nafaka ödendiğinde veya nafakanın ödenmeyeceğine dair bir karar alındığında hapis sona erer.
🚨 Örnek: Boşanmış bir kişi, mahkeme tarafından belirlenen nafaka borcunu ödemezse, alacaklı eş şikayetçi olabilir ve borçlunun tazyik hapsine çarptırılması talep edilebilir.
3.2. İcra ve İflas Kanunu’na Aykırılık
✔ İcra ve İflas Kanunu’nun 76. maddesi kapsamında, borçlu hakkında takip başlatılmasına rağmen borcunu ödememekte ısrar ederse, tazyik hapsi uygulanabilir.
✔ Özellikle çocuk teslimi ve şahsi alacaklarla ilgili kararların yerine getirilmemesi halinde uygulanır.
🚨 Örnek: Mahkeme, bir çocuğun velayetini anneye vermiş ancak baba çocuğu teslim etmemişse, baba hakkında tazyik hapsi kararı verilebilir.
3.3. Çocuk Teslimine Engel Olma
✔ Çocuk teslimine ilişkin mahkeme kararlarına uymayan kişilere tazyik hapsi uygulanabilir.
✔ Özellikle boşanmış çiftler arasında çocuğun belirlenen ebeveyne teslim edilmemesi durumlarında uygulanır.
🚨 Örnek: Mahkeme, çocuğun hafta sonu babasında kalmasına karar vermişse ve anne çocuğu teslim etmezse, anne hakkında tazyik hapsi uygulanabilir.
3.4. Taşınmazın Tahliyesine Direnme
✔ Mahkeme tarafından verilen tahliye kararlarına uymayan kiracılar hakkında tazyik hapsi uygulanabilir.
✔ Bu durum, icra takipleri sonucu tahliye kararı verilen taşınmazlar için geçerlidir.
🚨 Örnek: Kiracı, mahkeme tarafından tahliye edilmesi gerektiğine dair bir karar verilmesine rağmen taşınmazı boşaltmazsa, ev sahibi tazyik hapsi talep edebilir.
📌 4. Tazyik Hapsinin Süresi Ne Kadardır?
📌 Tazyik hapsinin süresi, kanunda belirtilen sınırlar içinde kalmak kaydıyla mahkeme tarafından belirlenir.
✔ Genellikle 3 ay ile 6 ay arasında değişmektedir.
✔ Ancak, kişi yükümlülüğünü yerine getirdiği anda serbest bırakılır.
✔ Toplam süre belirlenen süreden fazla olamaz.
🚨 Örnek: Bir kişi nafaka borcunu 3 ay ödemediği için tazyik hapsine çarptırılırsa, borcu ödediği an tahliye edilir.
📌 5. Tazyik Hapsine İtiraz Edilebilir mi?
📌 Tazyik hapsine karar verildiğinde, kişi belirli hukuki yollara başvurabilir:
✔ İtiraz: Kararın hukuka uygun olup olmadığını denetlemek için üst mahkemeye başvurulabilir.
✔ Temyiz: Haksız yere tazyik hapsi verildiği düşünülüyorsa Yargıtay’a başvurulabilir.
🚨 Örnek: Bir kişi nafaka borcunu ödediğini kanıtlayabiliyorsa, tazyik hapsine itiraz edebilir ve serbest bırakılmasını talep edebilir.
📌 6. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 Tazyik hapsi nedir?
📌 Bir kişinin, mahkeme veya kanunla yüklenen bir yükümlülüğü yerine getirmemesi nedeniyle verilen hapis cezasıdır.
🔹 Tazyik hapsi sicile işlenir mi?
📌 Hayır, tazyik hapsi adli sicil kaydına işlenmez.
🔹 Tazyik hapsinin süresi ne kadardır?
📌 Genellikle 3 ila 6 ay arasındadır, ancak kişi yükümlülüğünü yerine getirirse hapis sona erer.
🔹 Nafaka borcunu ödemeyen kişi ne kadar süreyle tazyik hapsine girer?
📌 Ödeme yapmadığı sürece tazyik hapsinde kalır ancak toplam süre belirlenen sınırı aşamaz.
🔹 Çocuk teslim etmeme durumunda tazyik hapsi uygulanır mı?
📌 Evet, mahkeme kararına uymayan kişilere tazyik hapsi uygulanabilir.