Günümüzde dijital mecraların artması, sahte ilanların, kimlik avı (phishing) saldırılarının ve çeşitli dolandırıcılık yöntemlerinin yaygınlaşmasına neden olmuştur. İnternette yapılan alışverişlerden sahte yatırım vaatlerine kadar pek çok yöntemle insanlar maddi ve manevi zarara uğratılmaktadır. Peki dolandırıldım ne yapmalıyım sorusu karşısında hangi adımlar atılmalı? Bu yazıda dolandırıcılık mağdurlarının hukuki haklarını ve izlemeleri gereken yolları adım adım ele alıyoruz.
Dolandırıcılık Nedir?
Dolandırıcılık, bir kişiyi aldatarak onun mal varlığında azalmaya neden olan ve failin haksız kazanç elde ettiği suç tipidir. Türk Ceza Kanunu’nun 157 ve 158. maddelerinde düzenlenmiştir.
Dolandırıcılık Türleri:
- İnternet dolandırıcılığı
- Sahte ilanla satış
- Banka/IBAN üzerinden para tuzakları
- Kimlik bilgileriyle dolandırıcılık
- Sahte yatırım ve kripto para vaadi
Dolandırıldım Ne Yapmalıyım? (Adım Adım Rehber)
1. Delilleri Toplayın
Olay ne şekilde gerçekleşmişse, elinizdeki tüm bilgi ve belgeleri muhafaza edin:
- Yazışmalar (WhatsApp, e-posta, SMS),
- IBAN ve ödeme dekontları,
- Sahte web sitesi ekran görüntüleri,
- Sosyal medya hesap bilgileri.
📌 Bu deliller suç duyurusunun dayanağı olacaktır.
2. En Yakın Polis veya Jandarmaya Başvurun
İlk etapta, olayın yaşandığı yerin emniyet birimine giderek şikayet dilekçesi verin. Ayrıca e-Devlet üzerinden de şikayet işlemi başlatabilirsiniz.
3. Cumhuriyet Savcılığına Suç Duyurusunda Bulunun
İl veya ilçe adliyesine giderek savcılığa hitaben yazılmış bir suç duyurusu dilekçesi sunabilirsiniz. Dilekçede:
- Olayın ne zaman ve nasıl gerçekleştiği,
- Kim/kimler tarafından dolandırıldığınız,
- Maddi zarar miktarı
gibi bilgiler açıkça belirtilmelidir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
4. IBAN ve Telefon Numarası Üzerinden Sorgulama
Şikayet sırasında dolandırıcının kullandığı:
- IBAN numarası,
- Telefon hattı,
- E-posta adresi
gibi bilgiler verildiğinde, savcılık BTK ve MASAK kanalıyla bu kişileri tespit etmeye çalışır.
5. Bankanıza Bildirin ve İşlemi Geri Alma Talebi
Ödeme yapılan banka ile iletişime geçerek işlemin dolandırıcılık nedeniyle geri alınmasını talep edin. Bazı durumlarda IBAN sahibi kişi aynı bankada ise işlemin durdurulması mümkündür.
⚠️ Unutmayın: Bankalar geri ödemede yükümlü değildir, ancak hızlı davranırsanız başarılı olma şansı artar.
6. İcra Takibi ve Tazminat Davası
Failin kimliği tespit edilirse, hem ceza davası açılır hem de mağdur olarak tazminat davası açabilirsiniz. Dolandırılan tutarın iadesi ve maddi zararların karşılanması mümkündür.
Savcılık Süreci Ne Kadar Sürer?
- Ön soruşturma aşaması: 2-6 ay
- Kovuşturma (dava açılırsa): 6-18 ay
- Süreç karmaşıksa veya suç örgütü varsa, 2 yılı aşabilir.
Dolandırıcının Cezası Nedir?
Türk Ceza Kanunu’na göre basit dolandırıcılık suçunun cezası:
- 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve
- 5.000 güne kadar adli para cezasıdır.
Nitelikli dolandırıcılık (örneğin kamu kurumu adı kullanılmışsa, internet ortamında işlenmişse):
- 3 yıldan 10 yıla kadar hapis
- 10.000 güne kadar adli para cezası verilebilir.
e-Devlet Üzerinden Dolandırıcılık Şikayeti Nasıl Yapılır?
- https://www.turkiye.gov.tr/icisleri-ihbar adresine girin.
- “Siber Suç İhbarı” bölümünü seçin.
- Delilleri ekleyerek olayı detaylı şekilde anlatın.
- Başvuruyu tamamlayın.
Dolandırıcılık Mağduru Olarak Haklarınız
- Şikayetçi olma hakkınız vardır.
- Maddi tazminat talep edebilirsiniz.
- Fail ceza alırsa adalet sağlanır.
- Hukuki destek için avukata başvurma hakkınız bulunur.
Sonuç
“Dolandırıldım, ne yapmalıyım?” sorusu karşısında panik yapmak yerine, hızlı ve bilinçli hareket etmek önemlidir. Olay anından itibaren delilleri korumak, şikayet dilekçesini doğru şekilde sunmak ve gerekirse hukuki destek almak, hem adaletin sağlanması hem de zararların giderilmesi açısından kritik öneme sahiptir.