Silah bulundurmak veya taşımak, kanunen sıkı kurallara bağlanmış bir faaliyettir. Gerek bireysel gerek toplumsal güvenlik açısından büyük riskler taşıyan bu konuda, yetkili makamlar tarafından verilen ruhsatlar çerçevesinde sınırlamalar uygulanır. Ancak Türkiye’de ruhsatsız silah bulundurulması veya taşınması halen ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Peki ruhsatsız silah yakalatmanın cezası nedir? Hangi durumlarda suç oluşur, ceza neye göre belirlenir, sabıka kaydı oluşturur mu? İşte detaylı bir hukuki inceleme…
Ruhsatsız Silah Nedir?
Ruhsatsız silah, taşıma veya bulundurma izni olmadan, yani ilgili mercilerden alınması gereken resmi izin (ruhsat) olmadan elde bulundurulan veya taşınan silahtır. Bu durum hem Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun hem de Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil eder.
Ruhsatsız sayılan hallere örnek:
- Kişisel silah ruhsatı olmadan tabanca taşımak
- Ruhsatlı silahı ruhsatta belirtilen yer dışında bulundurmak
- Başkasına ait silahı ruhsatsız şekilde üzerinde taşımak
- Tamir, imalat ya da satış ruhsatı olmadan silah üretmek
Ruhsatsız Silah Bulundurmanın ve Taşımanın Cezası
6136 Sayılı Kanun’un 13. maddesi ruhsatsız silahlarla ilgili cezai hükümleri içermektedir. Bu kanun uyarınca ruhsatsız silah yakalatmanın cezası, silahın türüne, nerede yakalandığına, failin kastına ve suç geçmişine göre değişiklik gösterir.
1. Ruhsatsız Silah Bulundurma (Evde, iş yerinde vb.)
- 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve
- 500 güne kadar adli para cezası
Bu suçta silah evde, iş yerinde veya sabit bir yerde bulunuyorsa, genellikle bulundurma suçu oluşur.
2. Ruhsatsız Silah Taşıma (Üzerinde, araçta vb.)
- 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası
- Ek olarak 1000 güne kadar adli para cezası
Taşımak, bulundurmaktan daha ağır cezalandırılır çünkü kamu güvenliğine daha yakın bir tehlike oluşturur.
3. Birden Fazla Silah veya Cephane Yakalanırsa
- Cezalar artırılır
- Özellikle silah ticareti şüphesi varsa, TCK 174 – Silah kaçakçılığı hükümleri devreye girer
Ceza Ertelemesi veya HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) Mümkün mü?
Evet, bazı durumlarda mümkündür:
- İlk kez suç işleyen
- Silahı sadece savunma amacıyla taşıyan
- Suçun işlendiği yer ve zamanın kamu düzenini tehdit etmemesi
halinde mahkeme HAGB kararı verebilir veya cezayı erteleyebilir. Ancak bu, tamamen mahkemenin takdirine bağlıdır.
Ruhsatsız Silah Yakalatma Sabıka Kaydı Oluşturur mu?
Eğer mahkeme mahkumiyet kararı verirse, adli sicil kaydına işlenir. Ancak HAGB kararı verilmişse ve denetim süresi (genellikle 5 yıl) içinde yeni bir suç işlenmezse sabıka oluşmaz.
Silah Ruhsatı Olmayanlar Ne Yapmalı?
Silah taşımak isteyenlerin şu adımları izlemeleri gerekir:
- İl emniyet müdürlüğüne veya jandarma komutanlığına başvurmak
- Gerekli belgeleri sunmak (temiz sabıka kaydı, sağlık raporu vb.)
- Harç ve ruhsat ücretlerini ödemek
- Gerekirse mülakat ve psikolojik testten geçmek
Yasal yollarla ruhsat almak, olası cezalardan korunmanın en güvenli yoludur.
Ruhsatsız Silah Ticareti Suçu ve Cezası
Eğer kişi:
- Birden fazla silah taşıyorsa
- Cephane miktarı aşırı fazlaysa
- Silahı satmak üzere temin etmişse
Silah ticareti suçu oluşur ve bu durumda ceza çok daha ağırdır:
- 5 yıldan 12 yıla kadar hapis
- 20.000 güne kadar adli para cezası
Yargıtay Kararları ve Uygulama Örnekleri
- Yargıtay, ruhsatsız silahın aracın torpido gözünde veya çantada taşınmasını “taşıma suçu” olarak kabul etmektedir.
- Silahın evin içinde kilitli dolapta olması “bulundurma” sayılır.
- Cephane (mermi) sayısı, silahın kullanım amacına dair önemli bir ipucu kabul edilir.
- Savunma amacıyla dahi olsa, ruhsatsız silah taşımak suçtur.
Soruşturma ve Yargılama Süreci
- Polis veya jandarma tarafından el koyma
- Savcılık tarafından iddianame düzenlenmesi
- Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılama
- Mahkeme sonucu:
- Hapis cezası
- Adli para cezası
- HAGB kararı
Tüm süreçte, şüpheli/zanlı bir avukatla temsil edilmelidir.
Ruhsatsız Av Tüfeği Yakalatmanın Cezası
Av tüfekleri farklı bir yönetmelikle düzenlenmiştir. Ruhsatsız av tüfeği bulundurmak da suçtur ancak cezalar daha hafif olabilir:
- Kabahat olarak değerlendirilebilir
- İdari para cezası uygulanır
- Tüfek müsadere edilir (devlet tarafından alınır)
Silahların Müsaderesi (El Konulması)
Ruhsatsız silah yakalanırsa mahkeme tarafından silaha el konulmasına (müsadere) karar verilir. Bu durumda silah sahibine iade edilmez.
Sonuç ve Değerlendirme
Ruhsatsız silah taşımak veya bulundurmak, Türkiye’de ciddi cezai yaptırımlara bağlanmış bir suçtur. Silah edinmek isteyen kişilerin mutlaka yasal yollardan ruhsat alması, aksi halde hem hapis hem para cezası riskiyle karşı karşıya kalacağı unutulmamalıdır. Yakalanan silah miktarı, türü, yer ve zaman gibi faktörler, verilecek cezanın miktarını doğrudan etkiler. Bu tür bir durumla karşılaşıldığında, uzman bir avukata danışmak hak kayıplarının önüne geçebilir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.